Dat het maken van Waldorfpoppen mijn passie is, is wellicht al duidelijk. Toen ik ze leerde kennen, werd ik op slag verliefd en sindsdien laten ze mij niet meer los. Ik wil steeds opnieuw het beste van mezelf geven om een pop te maken en tot leven te laten komen.
Een pop vormt immers een superbelangrijk stuk speelgoed voor een kind. Door te spelen met een pop kan een kind oefenen om zich uit te drukken en leert het zichzelf ook beter kennen. Ze vertrouwen hun diepste gedachten, hun verdriet, maar ook vreugde aan hun pop toe. Met een pop kunnen ze al dromend de werkelijkheid ontvluchten, maar ook zich voorbereiden op een ingrijpende gebeurtenis, vb. een doktersbezoek, de komst van een broertje of zusje...
Maar waar komen deze soort lappenpoppen die ik maak eigenlijk vandaan?
Antroposofie - Rudolf Steiner
Mijn poppen zijn geïnspireerd op de antroposofie. Dit is een filosofie waarbij men uitgaat van het idee dat je leert door ervaringen op te doen en inzichten te verwerven over hoe de wereld in elkaar zit. Hierdoor kom je tot zelfkennis en kennis over de wereld.
De grondlegger is pedagoog Rudolf Steiner. Je ziet hem hiernaast op de foto. Hij richtte de eerste vrije school op in het plaatsje Waldorf, in Duitsland. In deze school leerde hij de ouders hoe ze een pop konden maken voor hun kind. Daarbij vond hij twee zaken belangrijk: gebruik van natuurlijke materiaal en hoe de pop er uit ziet.
Natuurlijke materialen als basis
Volgens Steiner zijn poppen uit natuurlijke materialen beter voor het ontwikkelen van de tastzintuigen. Als een kind eerst natuurlijke materialen leert kennen, zal het daar respect voor ontwikkelen en zien ze dit als basis. Als het kind daarna in contact komt met onnatuurlijke materialen, bv. plastic, dan zal het kind duidelijk het verschil in kwaliteit ervaren.
Natuurlijke materialen zoals wol, katoen… voelen en ogen heel anders dan plastic. Deze materialen zorgen voor stevigheid, maar voelen ook zacht aan. Hierdoor is het fijn om de pop vast te houden en overal mee naar toe te nemen.
Omdat de pop gevuld is met 100% pure schapenwol, neemt de pop de lichaamstemperatuur van het kind aan en voelt de pop lekker warm en comfortabel. Daardoor krijg je bijna de indruk dat de pop echt leeft. Het neemt niet alleen de warmte van het kind aan maar ook de geur. Dit is al effectief gebleken bij kinderen in een couveuse of het ziekenhuis. De mama droeg het popje of knuffeldoekje een tijdje dicht bij zich waardoor het popje of knuffeldoekje rook naar de geur van de mama. Wanneer het popje of knuffeldoekje dan aan het kindje werd gegeven, werden ze hier rustig door in deze vreemde omgeving.
Fantasie de vrije loop laten
Niet alleen natuurlijke materialen zijn belangrijk volgens Rudolf Steiner. Minstens even belangrijk is volgens hem hoe de pop er uit ziet. Een pop staat symbool voor de mens. Dat betekent dat de pop zo gemaakt wordt dat de verhoudingen kloppen met de lichaamsverhoudingen van de mens. Als de lichaamsverhouding van de pop niet kloppen, valt dit meteen op en ziet de pop er niet zo echt uit.
Daarnaast hebben de traditionele Steinerpoppen ook een neutrale gezichtsuitdrukking. In het gezicht worden slechts op een eenvoudige manier de ogen en de mond aangegeven. Meestal worden ze geborduurd, maar soms zelfs alleen getekend met een potlood.
Dit is goed voor de ontwikkeling van de hersenen en de fantasie bij een kind. Met een uitdrukkingsloos poppengezicht moet een kind zelf een invulling geven van hoe de pop zich voelt, bijvoorbeeld of de pop blij of juist heel verdrietig is of de pop slaapt of wakker is. Op zo'n moment wordt de fantasie actief geprikkeld. De hersenen van jonge kinderen ontwikkelen zich volgens Steiner door de fantasie van het kind. De hersenen kunnen zich goed ontwikkelen als de wereld om het kind heen ‘rijk’ is en uitnodigt tot (vrij)spel. Speelgoed is daar natuurlijk een belangrijk onderdeel van. Een Antroposofische pop is daardoor niet zomaar een pop. Het is ideaal ontwikkelingsspeelgoed. Als volwassene kiezen we voor onze kinderen vaak wat we zelf mooi vinden, maar daarmee vergeten we soms de dingen die voor een kind veel belangrijker zijn.
Soorten traditionele Steinerpoppen
Er bestaan verschillende soorten Steinerpoppen volgens de leeftijd van het kind:
- De knooppop voor baby’s
Deze pop wordt gemaakt van een stukje knuffelzachte stof die op een bepaalde manier gevouwen en geknoopt wordt zodat er een hoofdje, handjes en voetjes ontstaan. De gezichtjes van deze soort popjes blijven vaak leeg dus zonder ogen, mond...
- Het knuffelpopje voor baby’s
Dit knuffelpopje is een popje met een gezicht zonder details en het lijfje is een soort van slaapzakje.
- De knuffelpop voor kruipende baby’s
Deze soort heeft al iets meer details en duidelijke armen en benen. Het heeft ook enkele details in het gezicht. Omdat kleine kindjes vaak nog dingen in hun mond steken heeft deze pop geen losse haren.
- De lijspop
- vaste kleertjes voor peuters
De pop is al wat steviger gevuld. De pop heeft vaste kleertjes omdat het kindje de kleertjes nog niet zelf kan veranderen.
- losse kleertjes voor kleuters
Dit is een sterke pop ontworpen voor het meer uitbundige spel van een kleuter. De eenvoudige kleertjes kunnen worden uitgedaan. De pop krijgt ook echte haren om eventueel vlechtjes of staartjes in te maken.
Er zijn grote en kleine Lijspoppen.
- De ledematenpop is ontworpen voor kinderen vanaf zes jaar.
De pop heeft apart aangezette ledematen die kunnen draaien en in een bepaalde stand kunnen worden gezet. De kleding vraagt bij het aan- en uitdoen meer vaardigheid van het kind en de pop heeft meer details. De ledematenpop is in verschillende maten te maken.
- De speelbaby of zandbaby, voor het oudere kind
De speelbaby geeft de indruk van echte baby, nl. zacht en warm als een echt kindje. Door zijn grootte heeft hij ook een flink gewicht. Deze pop kan echte babykleertjes aan. Om de pop nog meer op een echte baby te laten lijken, kan de pop verzwaard worden. Dan spreken we van een zandbaby.
Dit soort poppen is alleen geschikt voor het wat oudere kind omdat het te kwetsbaar is om mee te slepen. Deze pop kan ook niet makkelijk gewassen worden.
Hedendaagse Waldorfpoppen
Tegenwoordig hebben deze poppen ook hun weg gevonden buiten de vrije scholen en zijn er verschillende variaties ontstaan. Zo zijn er heel wat traditionele Waldorfpoppen, maar daarnaast heb je ook de Waldorf geïnspireerde poppen. Dit zijn poppen die hun oorsprong vinden in de antroposofie maar die een eigen touch gekregen hebben, vb. een meer uitgesproken gezichtuitdrukking, moderne kledij... allemaal afhankelijk van de stijl van de poppenmaker.
Aangezien er zoveel variaties op de poppen zijn, zijn er ook verschillende benamingen voor deze poppen: Steinerpoppen, Waldorfpoppen, Zonnekindpoppen. In het Engels vind je naast deze benamingen ook nog de volgende benamingen: natural art doll, natural fiber art doll, OOAK doll (One Of A Kind)...
Een heleboel benamingen dus. Toch mag je niet zomaar alle benamingen voor deze poppen gebruiken. Zonnekindpoppen is een geregistreerde naam. Een pop mag alleen deze naam dragen als de poppenmaker lid is van de gilde. Deze poppen zijn te herkennen aan een (pols)bandje.
Antroposofische, waldorf- of steinerpoppen zijn poppen die gemaakt zijn met de gedachte hoe een kind de wereld ziet en ervaart. Dit verandert in de loop van het leven van het kind. Er zijn dan ook heel wat soorten ontwikkeld passend bij de leeftijd van een kind.
Welke poppen maak ik het liefste?
Zelf maak ik het liefst een combinatie. Ik maak zowel traditionele Waldorfpoppen als Waldorfgeïnspireerde poppen. Daarnaast maak ik ook herinneringspoppen. Dit is een pop als een herinnering aan een dierbaar iemand. Dit zijn geen realistische poppen of een exacte kopie van iemand. Ik raak geïnspireerd door een foto en maak op die manier de pop als aandenken.
Ik maak voor baby's knuffeldoekjes, te vergelijken met een knooppopje maar toch met een eigen touch er aan. Voor de allerkleinsten maak ik ook graag superzachte knuffelpopjes. Beide soorten zijn geschikt voor baby's vanaf ze geboren worden.
Voor de iets grotere kinderen is er nog meer keuze: ik maak zowel lijspoppen, als ledematenpoppen en speelbaby's. Dit allemaal in verschillende groottes en met verschillende technieken en andere afwerkingsmogelijkheden.
Ben je benieuwd naar mijn werk? Neem dan zeker eens een kijkje bij poppen.
Liefs,
Ann
Reactie plaatsen
Reacties